Als je in Crooswijk woont, is de kans groot dat je Heike Rabe kent. De pottenbakster met het vuurrode haar woont al meer dan dertig jaar in de wijk en heeft er al even lang haar atelier Heksenvuur. “Ik woon vlakbij het Kralingse Bos, het centrum én mijn atelier. Wat wil je nog meer?”
Toen ik hier kwam wonen was Rotterdam geen stad die haar schoonheid makkelijk prijsgaf.
Heike kwam in 1985 voor de liefde naar Nederland en is nooit meer weggegaan. In haar werkplaats aan de Paradijslaan maakt ze en verkoopt ze haar beroemde schalen (‘Rotterdam op schaal’) met de figuren en silhouetten van bekende Rotterdamse gebouwen. De schalen zijn een populair geschenk en worden onder andere door burgemeester Aboutaleb cadeau gedaan aan mensen die een speciale band met de stad hebben. In de loop der jaren kon ze steeds meer markante bouwwerken toevoegen aan de schaal. “Maar toen ik hier kwam wonen was Rotterdam geen stad die haar schoonheid makkelijk prijsgaf, je moest er echt naar op zoek”, zegt Heike op een kruk in haar werkplaats.
Door de jaren heen heeft de kunstenares de wijk enorm zien veranderen. Zowel positief als negatief. Eerst bevond Heksenvuur zich op de Nieuwe Crooswijkseweg. Zeven jaar geleden verhuisde Heike naar de Paradijslaan op de hoek met de Schutterstraat en sinds december vorig jaar zit ze in het hoekpand aan de overkant. “De fundering van mijn oude pand moest hersteld worden en daarom moest ik eruit, maar gelukkig heeft Woonstad mij daar heel goed bij geholpen.”
Verhuizen
Woonstad Rotterdam wilde Heike’s atelier graag in de wijk houden en zo begon de zoektocht naar een geschikt en betaalbaar pand in de buurt. Toen een andere kunstenaar vertrok, bood Woonstad haar het nieuwe vrijgekomen pand aan. “Over de hulp van Woonstad heb ik niets dan lof”, zegt Heike. “Ze gingen het pand volledig renoveren en wilden rekening houden met mijn wensen.” Als pottenbakster kan Heike haar werk niet doen zonder bijvoorbeeld een krachtstroomaansluiting. “Mijn pottenbakkersoven warmt op tot 1250 graden, daarvoor heb je speciale bekabeling nodig”, legt ze uit.
Dichtbij
’s Avonds even heen en weer lopen om de oven te checken of om de drogende schalen om te draaien. Dat kan omdat Heike vlakbij, in de Exercitiestraat, woont. Iets wat hopelijk altijd zo blijft: “We willen onze huurwoning graag kopen, maar voor ons huizenblok is nog niet duidelijk wat ermee gaat gebeuren. Dat is soms lastig, omdat je je huis niet zo snel een likje verf geeft en de keukenkastjes nog even scheef laat hangen.” Dat zijn dan ook een paar van de minder leuke kanten van de transformatie. Heike: “Sommige oude bewoners vonden die onzekerheid en onrust moeilijk en besloten uit zichzelf te verhuizen. Dat is wel jammer, want een goede mix van oude en nieuwe bewoners is juist belangrijk in zo’n buurt.” Ze hoopt daarom dat er meer met bewoners gecommuniceerd gaat worden over de toekomstplannen zodat Crooswijkers sneller weten waar ze aan toe zijn.
Natuurlijk zijn er ook positieve kanten aan de transformatie, want nieuwe bewoners brengen ook leven in de brouwerij. “Zo’n koffiezaak als Croos bijvoorbeeld is een aanwinst voor de buurt.” Ze hoopt ook dat er op straatniveau meer restaurantjes, winkels en cafés komen zodat je niet ‘over de brug naar Noord hoeft’ om uit eten te gaan. “Horeca en winkels maken een buurt gezelliger en leefbaar”, aldus Heike.
Diversiteit
Als het aan Heike ligt, verhuist ze nooit. Na meer dan dertig jaar in de volksbuurt hoeft ze niet lang na te denken over de schoonheid van Crooswijk: “Verschillende soorten mensen leven naast elkaar. De loodgieter woont naast de Turkse buurvrouw, naast de kunstenaar, naast de bakker, enzovoorts. Die diversiteit is de kracht van Crooswijk.” Ze snapt dat de wijk veel en snel verandert: “Veel van ons hebben jarenlang in de lawaai en stof gezeten, maar hopelijk wordt de buurt er mooier van en blijft de diversiteit behouden.”
Diversiteit is de kracht van Crooswijk.
Of Heike weleens een schaal met bekende gebouwen in Crooswijk heeft gemaakt? “Natuurlijk”, zegt ze terwijl ze uit een kast in de etalage een schaal pakt. “Van deze heb ik er ooit maar twintig gemaakt. Je ziet onder andere de begraafplaats, het oude kunstwerk ‘De Bliksemschicht’, bomen, het poortje van de begraafplaats en de bekende schoorsteen van het Zonneveld en Landheer gebouw. Ik heb ze destijds weggegeven aan de bewoners die jarenlang verzet toonden tegen de plannen en het gesprek met de gemeente en verhuurder aangingen.” Maar ze sluit niet uit dat ze ooit weer worden gemaakt: “Mochten Crooswijkers graag zo’n schaal willen, dan kunnen ze altijd even binnenlopen of een afspraak maken. Ik kan ze best speciaal voor hen op bestelling maken”, besluit Heike lachend.
Over Pottenbakkerij Heksenvuur
Heike’s schalen zijn in Rotterdam te koop bij de VVV-winkel of in haar atelier aan de Paradijslaan. Momenteel exposeert ze onder andere in Oostenrijk en Italië. In Nederland kun je haar werk tot en met 16 september zien bij de expositie ‘Keramiek in Beeld’ in Veenhuizen. Kijk voor meer informatie op www.dekunsttuin.nl/tentoonstellingen.